Nghe 
Linh mục Antôn Lê Ngọc Thanh
Courtesy of viettan.org
Tổ chức Phóng viên Không Biên giới hôm 29 tháng Tư công bố danh sách 100 người được vinh danh là 'anh hùng thông tin'.
Trong danh sách này có ba người Việt Nam là tiến sĩ Phạm Chí Dũng, blogger Trương Duy Nhất đang bị ở tù, và linh mục An Tôn Lê Ngọc Thanh, phụ trách Truyền Thông Chúa Cứu Thế Việt Nam.
Gia Minh hỏi chuyện Linh mục Lê Ngọc Thanh về một số thông tin liên quan. Trước hết ông nhắc lại một số hoạt động thực hiện được:
Những việc mà chúng tôi làm thật ra xuất phát từ nhu cầu của bản thân mình: chính mình cần có thông tin và những người chung quanh mình họ cũng không có thông tin và nếu họ có những thông tin đó thì chuyện đời của họ cũng sẽ tốt hơn.
Tôi nghĩ rằng một mình tôi thì không đủ sức nên tôi mới qui tụ những bạn trẻ lại để cùng làm những hoạt động truyền thông nho nhỏ từ những ‘newsletters’ cho đến những ‘websites’.
Đến năm 2009, nhà Dòng chính thức tái lập lại ban Truyền thông thì đặt tôi làm người điều hành. Lúc đó, với trách nhiệm chính thức, tôi mở những khóa huấn luyện để huấn luyện cho rất nhiều người từ Bắc chí Nam, đặc biệt là các bạn trẻ. Lúc đó tôi ước ao rất đơn giản là làm sao mỗi người có thể nói lên nguyện ước và điều đó có thể giúp cho cộng đồng. Đôi khi việc xây dựng cộng đồng có thể làm cho người này hay người kia buồn lòng vì làm cho bát cơm của họ bị đổ đi, có thể làm cho địa vị của họ không còn chính danh nữa vì họ đã lạm danh, lạm quyền. Nhưng đó là sự thật.
Tôi cũng có buồn một chút bởi vì có rất nhiều học trò của tôi sau khi được học và đi làm truyền thông đã bị nhà cầm quyền bắt cầm tù. Tôi không thể làm gì cho họ.
- Linh Mục Lê Ngọc Thanh
Tôi cũng có buồn một chút bởi vì có rất nhiều học trò của tôi sau khi được học và đi làm truyền thông đã bị nhà cầm quyền bắt cầm tù. Tôi không thể làm gì cho họ. Tôi nghĩ nếu mình có năng lực nào đó để có thể bảo đảm hơn cái quyền cho những người trẻ, những người dân được quyền thông tin và được quyền làm thông tin cho người khác.
Gia Minh: Trước những khó khăn, cản trở như vậy từ phía cơ quan chức năng của nhà cầm quyền và là người cũng đã dấn thân thì sắp tới linh mục có thể cho biết mọi người cần phải làm gì để tiếp tục công việc đã được nêu ra như thế ạ?
Linh Mục Lê Ngọc Thanh: Về cá nhân tôi, anh em biết tôi là một linh mục nên đời sống của tôi là đời sống theo sứ vụ. Nếu Bề Trên giao cho tôi thì tôi nhận đó là Chúa giao cho tôi và tôi sẽ sống tiếp với sứ vụ đó cho đến khi nào Bề Trên cất cái công việc đó đi. Đối với cộng đồng và truyền thông thì tôi biết rằng là vấn đề vẫn còn khó với mọi người nhưng không phải là không làm được.
Một trong những điều mà tôi đang suy nghĩ đó là làm sao cho nhiều người biết sử dụng các mạng xã hội để họ có thể truyền tin cho nhau một cách nhanh hơn vì bây giờ có quá nhiều oan sai, có quá nhiều vấn đề bất công ở khắp mọi nơi, họ không nói lên được nên nhà cầm quyền ở nơi này nơi kia coi như là có thể che giấu được và cứ tiếp tục làm.
Nếu mọi người, dù là một anh nông dân hay một cô, cậu sinh viên đều có thể đưa ngay một cái tin của mình từ một điện thoại thông minh lên facebook thì nhà cầm quyền sẽ phải điều chỉnh lại chính sách, hành động của họ cho đúng hơn. Và tiếp nữa, nếu được thì được nhiều người hỗ trợ để giúp chuyển những bản tin từ tiếng Việt sang tiếng Anh để làm sao các hãng truyền thông nước ngoài có thể tiếp cận được nguồn tin về Việt Nam khác với nguồn tin do thông tấn xã Việt Nam cung cấp.
Hiện nay, dù muốn dù không thì các hãng truyền thông quốc tế phải theo nguồn tin của thông tấn xã Việt Nam, còn phóng có thể tác nghiệp được thì rất là ít. Do vậy, nếu anh em làm báo “lề trái”, viết blog mà có khả năng đó thì nên viết bằng tiếng Anh, hoặc những người không có khả năng viết báo nhưng có khả năng dịch thuật thì hãy cộng tác để giúp chuyển những bản tin từ tiếng Việt sang tiếng Anh được nhiều hơn.
Điều đó sẽ giúp cho tình trạng Việt Nam bớt bất công, những người nghèo bớt đi những phần thiệt thòi của mình hơn bởi vì các tổ chức quốc tế, các quốc gia văn minh họ sẽ biết và họ sẽ lên tiếng khi Việt Nam làm việc với họ. Lúc đó buộc nhà nước Việt Nam phải thay đổi chính sách. Như vậy lúc đó truyền thông đã đóng vai trò tác động của mình lên sự thay đổi đó.
Một trong những điều mà tôi đang suy nghĩ là làm sao cho nhiều người biết sử dụng các mạng xã hội để họ có thể truyền tin cho nhau một cách nhanh hơn vì bây giờ có quá nhiều oan sai...
- Linh mục Lê Ngọc Thanh
Gia Minh: Vâng, ngày 3 tháng 5 là ngày Tự do báo chí quốc tế, vậy đối với những người làm truyền thông như linh mục nói là thuộc “lề trái” như linh mục, có những sinh hoạt nào có thể chia sẻ với mọi người không ạ?
Linh mục Lê Ngọc Thanh: Chúng tôi đã qui tụ với nhau. Hiện nay đã có 80 thành viên đăng ký ghi danh để tham dự hội thảo với chủ đề “Tự do thông tin ở Việt Nam dưới ánh sáng của Giáo hội công giáo mà chúng tôi sẽ tổ chức từ 3 giờ chiều đến 6 giờ chiều ngày 1 tháng 5 tới đây, trong đó gồm truyền thông Chúa Cứu Thế, các anh chị em nghiên cứu về xã hội công giáo, các bloggers tự do.
Trong chương trình này thì phần đầu sẽ có những thuyết trình của những người có một chút nghiên cứu và sau đó là phần thảo luận và phần đúc kết. Về phần thuyết trình thì đầu tiên tôi sẽ đóng góp đề tài “ Những người truyền thông được nhìn như thế nào dưới góc độ của Gíao hội Công giáo và Gíao hội đòi hỏi giáo dân của mình khi dấn thân vào truyền thông thì phải làm như thế nào.”
Đây cũng như là định hướng chính của buổi hội thảo. Sau đó nhà báo Phạm Chí Dũng sẽ trình bày vấn đề về thực trạng của tự do truyền thông ở Việt Nam. Tiếp nữa là một tham luận đặc biệt của luật sư Lê Công Định.
Tất nhiên do bị đang quản thúc không thể đến trực tiếp được, luật sư Lê Công Định đã gởi tham luận đến và tôi sẽ cử một người thay mặt ông để đọc tham luận đó. Tham luận này nói về vấn đề tự do báo chí dưới góc nhìn của pháp luật và pháp luật Việt Nam so sánh với Hiến pháp và so sánh với Công ước quốc tế về nhân quyền liên quan đến điều 19 hay là quyền tự do báo chí.
Anh Phạm Minh Hoàng cũng đang trong tình trạng bị quản thúc nên anh đã gởi một video clip về những phát biểu của anh về vấn đề tự do thông tin, tự do báo chí. Như vậy tạm gọi phần nghiên cứu nho nhỏ thì chừng một tiếng và sau đó những người tham dự được chia làm 10 tổ để cùng thảo luận với nhau trong vòng nửa tiếng và sau đó mỗi tổ sẽ có vài phút để đúc kết; Và rồi những vị khác đặc biệt của chúng tôi sẽ nhận định về hội thảo. Đó là chương trình dự kiến của chúng tôi.
Gia Minh: Chân thành cảm ơn linh mục Lê Ngọc Thanh.
